ENR 1.8  Бүс нутгийн нэмэлт журмууд

1.  Багасгасан босоо зайчлалын минимумийн (RVSM) БОДЛОГО БА журмууд

1.1  Ерөнхий
1.1.1 2011 оны 11-р сарын 17-ний 00:01 UTC-ээс эхлэн Улаанбаатар FIR-д 8900м (29100 фут) ба 12500м (41100 фут)-ийн хооронд метрийн RVSM-ийг хэрэгжүүлсэнээр 8900м (29100 фут) ба 12500м (41100 фут) хоорондох агаарын зай нь RVSM агаарын зай болсон. Монгол Улсын RVSM агаарын зай нь мөр 1.8.4-д заасан нөхцлүүдээс бусад тохиолдолд RVSM шаардлагуудыг хангаагүй агаарын хөлөг 8900м (29100 фут) ба 12500м (41100 фут)-ийн хооронд Монгол Улсын RVSM агаарын зайд үйл ажиллагаа эрхлэхгүй байх тусгай шаардлага бүхий агаарын зай юм.
1.1.2 Монгол Улсын RVSM Нислэгийн түвшний схем (FLAS) нь Нислэгийн метрийн түвшинд тулгуурласан байна. Монгол Улсын RVSM Нислэгийн түвшний схемийг ENR 1.7 хэсгээс харж болно.
1.1.3  RVSM агаарын зайд Агаарт мөргөлдөхөөс урьдчилан сэргийлэх систем (ACAS)-ийн (TA/RA) ажиллахаас урьдчилан сэргийлэх зорилгоор, ихэнх агаарын хөлгүүд хамгийн багадаа 100 футын интервалаар сонгогдох ФУТ-ыг үндсэн өндрийн-түвшний лавлагаагаар ашигладаг. НХУ нь нислэгийн түвшний зөвшөөрлийг метрээр өгнө.
1.1.4 Нисэх баг нь зөвшөөрөгдсөн нислэгийн түвшинг футээр тогтоохдоо Монгол Улсын RVSM FLAS схемийг ашиглах ба ФУТ-ээр илэрхийлсэн нислэгийн түвшинг ашиглан агаарын хөлгөөр нислэг үйлдэнэ.
1.1.5 Нисгэгч нь бүхэлчилсэний улмаас гарах зөрүүгээс шалтгаалан агаарын хөлгийн тоноглолуудын метрийн заалт зөвшөөрөгдсөн Нислэгийн түвшний метртэй дүйхгүй байх болно гэдгийг тооцоолох ёстой. Энэхүү зөрүү нь 30 метрээс илүүгүй байдаг.
1.1.6 IL-96, IL-62, Tu-214 ба Tu-154 гэх мэт метрийн болон футын алтиметрээр тоноглогдсоноос бусад агаарын хөлгүүд нь RVSM нислэгийн түвшин ашиглах тохиолдолд футын алтиметрийг ашиглана. Харин эдгээр агаарын хөлгүүд нь RVSM нислэгийн багц түвшний гадна нислэг үйлдэж байгаа тохиолдолд метрийн алтиметр эсхүл футын алтиметр ашиглаж болно. Мөр 1.1.4-ийн дагуу футээр өндрөө тодорхойлж нисэх боломжгүй алтиметр системээр тоноглогдсон агаарын хөлөг RVSM агаарын зайд нислэг үйлдэхгүй бөгөөд 1.8-д заасан шаардлагуудыг биелүүлнэ.
1.1.7 Үйл ажиллагаа эрхэлгч нь Монгол Улсын RVSM агаарын зайд нислэг үйлдэх хүсэлт гаргахдаа Монгол Улсын RVSM FLAS схемийн дагуу метр ба футын шилжүүлэх хүснэгтээр нисэх багийг хангана.
1.2  Нислэгт тэнцэх чадвар ба Нислэгийн үйл ажиллагааны зөвшөөрөл болон Мониторинг
1.2.1 Үйл ажиллагаа эрхэлгч нь өөрийн агаарын хөлгийн RVSM агаарын зайд нислэг үйлдэх зөвшөөрлийг тухайн агаарын хөлгийн бүртгэлтэй буюу агаарын тээвэрлэгчдийн харьяалал бүхий улсын эрх бүхий байгууллагаас авсан байна. Эдгээр зөвшөөрөлтэй холбоотой тавигдах шаардлагуудыг Монгол Улсын ИНЕГ-ын RVSM нислэгт тэнцэх чадвар ба нислэгийн стандартын бодлогын баримт бичгүүдэд заасан.
1.2.2 Үйл ажиллагаа эрхэлгч нь өндрөө хадгалах үзүүлэлтийн стандарт биелэгдэж буйг мониторинг хийх хөтөлбөрт хамрагдах шаардлагатай. Агаарын хөлгүүдийн өндрийн-түвшнээ хадгалах чадвар стандартад нийцэж байгааг баталгаажуулах нь Монгол Улсын агаарын зайд RVSM-ийг хэрэгжүүлэх хөтөлбөрийн нэг чухал хэсэг байна. Хяналтын үр дүнгийн мэдээллүүдийг Азийн бүсийн мониторингийн агентлаг (Monitoring Agency for Asia Region (MAAR))-т цуглуулж бүртгэл хийх бөгөөд дэлгэрэнгүй мэдээллийг дараахь хаягаар авч болно:

  1. AEROTHAI-ийн цахим хуудасны Азийн бүсийн мониторингийн агентлаг (MAAR)-ийн хэсэгт нэвтэрч "Monitoring Program" дээр дарж;

  2. Дараах интернэт хаягийг ашиглан: http://www.aerothai.co.th/maar/

1.3  Агаарын зайн аюулгүй ажиллагааны үнэлгээ ба Мониторинг
1.3.1 ICAO-ийн Doc 9574-д заасны дагуу агаарын зайн аюулгүй ажиллагааны үнэлгээ ба Мониторингийг хэрэгжүүлэхийн тулд нислэгийн өндрийн хэт гажилтын мэдээг цуглуулна. Ийнхүү цуглуулсан мэдээллүүдийг агаарын зайн аюулгүй ажиллагааны үнэлгээ ба Мониторингоос өөр зорилгоор ашиглахгүй.
1.3.2 Улаанбаатар FIR-ын нийт агаарын зайн хүрээнд өндрийн хэт гажилтын тохиолдлуудыг цуглуулна.
1.3.3 Өндрийн хэт гажилтын тохиолдлуудыг 8900м (29100 фут)-ээс 12500м (41100фт)-ийн хооронд цуглуулна.
1.3.4 Нисэх багийн зүгээс авах арга хэмжээ
1.3.4.1 RVSM агаарын зайд НХУ-аас зөвшөөрсөн нислэгийн түвшнээс ямар нэгэн шалтгаанаар 90м (300фт) буюу түүнээс ихээр гажсан тохиолдолд IFR нислэг үйлдэж буй агаарын хөлгийн нисгэгч радио буюу өгөгдлийн суваг ашиглан холбогдох НХҮ-ний нэгжид шуурхай мэдээлнэ. Нислэг дууссаны дараа нисгэгч нь мөн хазайлтын талаар дэлгэрэнгүй мэдээллийг үйл ажиллагаа эрхлэгчид зохих маягтын дагуу мэдээлнэ.
1.3.5 Тухайн агаарын хөлгийн харьяалагдах Улс болон үйл ажиллагаа эрхлэгчдийн зүгээс авах арга хэмжээ
1.3.5.1 Мөр 1.3.4-т заасны дагуу нисгэгчээс өндрийн хэт гажилтыг мэдээлсэн тохиолдолд бүртгэгч улс болон үйл ажиллагаа эрхлэгчид нь 1.13.1-д орсон хүснэгтийг ашиглан RMA (Regional Monitoring Agency)-д шуурхай мэдээ ирүүлэх бөгөөд энэхүү мэдээний нэг хувийг мөн дараахь хаягаар ирүүлнэ:

Нислэгийн хөдөлгөөний үйлчилгээний алба
Монгол Улсын Иргэний нисэхийн ерөнхий газар
Буянт-Ухаа ОУНБ
Ш/х-35,
Улаанбаатар 17120,
Монгол Улс

AFS: ZMUBZRZX

Ц/ш: safety-atc@mcaa.gov.mn

Утас: 976-71281174

Факс: 976-11-379525

1.4   ACAS II ба Транспондер тоног төхөөрөмж
1.4.1 ICAO-ийн Ази, Номхон далайн бүсэд RVSM-ийг хэрэгжүүлэх ажлын хэсгээс RVSM агаарын зайд нислэг үйлдэж буй ACAS-аар тоноглогдсон агаарын хөлгүүд нь ACAS II-оор тоноглогдсон байх нь зүйтэй гэсэн зөвлөмж гарсан. (Version 7.0 бүхий TCAS II системүүд ICAO-ийн ACAS II стандартуудыг хангадаг).
1.4.2 Монгол Улсын AIP-д заасан шаардлагуудын дагуу үйл ажиллагаа эрхлэгчид нь өөрийн агаарын хөлгүүдээ ACAS II болон SSR транспондероор тоноглосон байна.
1.5   RVSM агаарын зайд нислэг үйлдэх журмууд
1.5.1  RVSM агаарын зайд нэвтрэхийн өмнө нисэх баг нь RVSM агаарын зайд нислэг үйлдэхэд шаардлагатай дараах төхөөрөмжүүдийн хэвийн ажиллаж байгаа эсэхийг нягталсан байна. Үүнд:

  1. Алтиметр 2 үндсэн систем;

    Тэмдэглэл: Алтиметрийн системийн шаардлага нь мөр 1.1.4-д заасны дагуу буюу агаарын хөлгийг ФУТ-ээр илэрхийлсэн нислэгийн түвшинд нисгэнэ гэсэн шаардлагын дагуу байна.

  2. Автоматаар өндрийн-түвшин хадгалах 1 төхөөрөмж; мөн

  3. Өндрийн-түвшин алдагдахад мэдээлэх 1 төхөөрөмж.

1.5.2 Нислэгийн хэвийн бус нөхцөл, байдал үүссэн үед нисгэгч нь дараахь тохиолдлуудад НХУ-д мэдэгдэх үүрэгтэй:

  1. Агаарын хөлгийн төхөөрөмжийн дутагдлаас шалтгаалж RVSM агаарын зайд нислэг үйлдэх шаардлагыг хангах боломжгүй болсон;

  2. Агаарын хөлгийн алтиметр системүүдийн ажиллагаа алдагдсан;

  3. Нислэгийн түвшин хадгалах чадварт нөлөөлөхүйц хүчтэй сэгсрэлттэй тулгарсан,

1.5.3 Нислэгийн түвшин хооронд шилжих
1.5.3.1 Зөвшөөрөгдсөн нислэгийн түвшинг эзлэхэд тухайн нислэгийн түвшнээс +-45м (150фт)-ээс илүү зөрүүтэйгээр дутуу буюу хэтэрч өндөр эзлэхийг хориглоно.
1.5.4 Нисэх багийн түвшний илтгэл
1.5.4.1 RVSM агаарын зайд нисэх баг нь аливаа зөвшөөрөгдсөн өндрийн-түвшинг эзэлсэн тухайгаа заавал илтгэнэ.
1.5.5 Дагалдах хуйлралтай үеийн журмууд
1.5.5.1 Монгол Улсын RVSM агаарын зайд нислэг үйлдэж буй агаарын хөлгүүд арын дагалдах хуйлралын бүсэд орсон тохиолдолд, нисэх баг нь түүнээс гарах зорилгоор нислэгийн түвшин, чиглэл эсхүл агаарын замын гол тэнхлэгтэй зэрэгцээ нислэг үйлдэх зөвшөөрөл хүсэж болно.
1.5.6 Агаарын замын гол тэнхлэгтэй зэрэгцээ нислэг үйлдэх
1.5.6.1 Хэрвээ агаарын хөлөг нь агаарын замын гол тэнхлэгтэй зэрэгцээ нислэг үйлдэх навигацийн автомат тоноглолтой бол RVSM агаарын зайд агаарын замын гол тэнхлэгтэй зэрэгцээ нислэг үйлдэхийг зөвшөөрнө. Агаарын замын гол тэнхлэгтэй зэрэгцээ нислэг үйлдэх шийдвэрийг нь нисэх баг хариуцан гаргана.
1.5.6.2 Монгол Улсын агаарын зайд агаарын замын гол тэнхлэгтэй зэрэгцээ нислэг үйлдэж буй агаарын хөлгүүд нь тухайн нислэгийн чиглэлийн агаарын замын тэнхлэгээс баруун талд 2 NM зайтай нислэг үйлдэнэ.
1.6  Шилжих бүс
1.6.1 Монгол Улсын RVSM агаарын зай болон ОХУ-ын зэргэлдээ нислэгийн мэдээллийн бүсийн хооронд шилжихэд зөрүү арилгах шилжилтийн бүсэд үйлдэгдэх үйл ажиллагааг 1.16-аас хар.
1.7  Нислэгийн төлөвлөгөөний шаардлагууд
1.7.1 Доор дурьдсаны дагуу тусгай зохицуулалт хийгдсэнээс бусад тохиолдолд RVSM агаарын зайд нислэг үйлдэх агаарын хөлөг RVSM зөвшөөрөлтэй байх шаардлагатай. Үйл ажиллагаа эрхлэгч нь өөрийн хамаарагдах улсын эрх бүхий байгууллагаас RVSM үйл ажиллагаа явуулах зөвшөөрөл авсан байх бөгөөд RVSM-ийн агаарын зайд нислэг үйлдэх шаардлагын дагуу нислэгийн төлөвлөгөөнд нислэг үйлдэх агаарын зам ба нөөц агаарын замын мэдээллийг оруулна. ICAO-ийн нислэгийн төлөвлөгөөний маягтын Item 10 (Төхөөрөмж)-д "W" үсгээр тэмдэглэгээ хийснээр агаарын хөлөг болон тухайн агаарын хөлгийг эзэмшигч үйл ажиллагаа эрхлэгч нь RVSM зөвшөөрөлтэй болохыг илтгэнэ. Мөн энэхүү Нислэгийн төлөвлөгөөнд Монгол Улсын RVSM агаарын зайд метрийн нислэгийн түвшнээр нисэх хүсэлтийг S үсгийн араас 4 оронтой тоо бичиж (S1250, S1220 болон S1190 нь 12500м, 12200м болон 11900м-ийг тус тус төлөөлнө гэх мэтчилэн) илэрхийлнэ.
1.8   RVSM агаарын зайд RVSM зөвшөөрөлгүй агаарын хөлгөөр нислэг үйлдэх журам
1.8.1 Нислэгийн давуу эрх
1.8.1.1 RVSM зөвшөөрөгдсөн агаарын хөлөг нь RVSM зөвшөөрөлгүй агаарын хөлгөөс нислэгийн түвшин хуваарилалтад давуу эрхтэй.
1.8.2 Босоо зайчлал
1.8.2.1 RVSM нислэгийн түвшинд нислэг үйлдэж буй RVSM зөвшөөрөлгүй агаарын хөлгийн хувьд бусад бүх агаарын хөлгүүдтэй 600м (2000фт) босоо зайчлалын хязгаарлалтыг баримтлана.
1.8.3 Загварчилсан хэллэг
1.8.3.1 RVSM зөвшөөрөлгүй агаарын хөлөг RVSM агаарын зайд нислэг үйлдэхэд ашиглагдах загварчилсан хэллэгийг 1.4-өөс хар.
1.8.4  RVSM агаарын зайд RVSM зөвшөөрөлгүй агаарын хөлгийн нислэг үйлдэх харилцан ажиллагааны тусгай журмууд
1.8.4.1 RVSM шаардлагуудыг хангаагүй агаарын хөлөг доор дурьдсанаас бусад нөхцөлд 8900м (29100фт) ба 12500м (41100фт) хооронд нислэг үйлдэхээр төлөвлөхгүй:

  1. Агаарын хөлгийн бүртгэлтэй Улс эсхүл агаарын тээвэрлэгчид нь хүргэж өгч байгаа (1.10-аас нэмэлт мэдээллийг хар) тохиолдолд; эсхүл

  2. Агаарын хөлөг нь RVSM зөвшөөрөгдсөн байсан боловч аль нэг төхөөрөмжийн дутагдлын улмаас RVSM шаардлагуудыг хангах ба/буюу зөвшөөрөл авахын тулд засвар үйлчилгээний зорилгоор нислэг үйлдэж байгаа тохиолдолд; эсхүл

  3. Агаарын хөлөг нь хүмүүнлэгийн зорилгоор нислэг үйлдэж байгаа тохиолдолд; эсхүл

  4. Улсын агаарын хөлөг (цэрэг, гааль ба цагдаагийн албанд ашиглагддаг агаарын хөлгийг улсын агаарын хөлөгт тооцно).

1.8.4.2 RVSM зөвшөөрөл хүсч буй агаарын хөлгийн үйл ажиллагаа эрхлэгч нь Улаанбаатар FIR-д байрладаг нисэх буудлуудаас нисэн гарч байгаа тохиолдолд Нислэгийн урсгал төлөвлөлтийн албанаас зөвшөөрөл авна. Нислэгийн урсгал төлөвлөлтийн алба нь зөвшөөрөл олгосон тухай утас, AFTN, факс эсхүл цахим шуудангаар мэдэгдэнэ.
1.8.4.3 1.8.4.1-ийн (a)-ээс (d)-д заасан RVSM зөвшөөрөлгүй агаарын хөлгүүдийн нислэгийн түвшний хуваарилалтыг НХУ-ын зөвшөөрлийн дагуу хийнэ. Агаарын хөлгийн эзэмшигч үйл ажиллагаа эрхлэгч нь ICAO-ийн Нислэгийн төлөвлөгөөний маягтын Item 18-д ’STS/Category of operations (i.e. FERRY/HUMANITARIAN/MILITARY/CUSTOMS/POLICE) / NON-RVSM COMPLIANT’ гэж бөглөнө.
1.8.4.4 Энэхүү зөвшөөрөл олгох үйл явцыг зөвхөн дээр дурьдсан зорилгоор бий болгосон бөгөөд RVSM-ийн тогтсон зөвшөөрөл олгох үйл явцыг зөрчихийг зориогүй.
1.9   RVSM шаардлагуудыг хангаагүй агаарын хөлгүүдийн RVSM агаарын зайг огтлон үргэлжлүүлсэн өндөр алдалт/өндөр авалт
1.9.1  RVSM зөвшөөрөлгүй агаарын хөлөгт дараахь шаардлагуудыг биелүүлсэн тохиолдолд 12500м (41100 фут)-ээс дээш өндөр авч нислэг үйлдэх ба 8900м (29100 фут)-ээс доош өндөр алдаж нислэг үйлдэх зөвшөөрөл олгож болно:

  1. Агаарын хөлгийн ердийн өндөр авах болон алдах хурдаас багагүй хурдаар өндөр авах болон алдах; мөн

  2.  

1.10   RVSM-ийн шаардлага хангасан агаарын хөлгийг хүргэх нислэг
1.10.1 Нисэх баг нь тухайн RVSM агаарын зайн бодлого ба журмуудын талаар сургалтанд хамрагдсан бөгөөд үйл ажиллагаа эрхлэгч нь тухайн агаарын зайд нислэг үйлдэх зөвшөөрлийг эрх бүхий байгууллагаас авсан тохиолдолд RVSM-ийн шаардлага хангасан агаарын хөлгийг хүргэж өгөх зорилгоор RVSM агаарын зайд нислэг үйлдэж болно. Энэхүү нэг удаагийн нислэгийн талаарх мэдээллийг тухайн агаарын хөлгийн харьяаллын улсаас MAAR-т мэдэгдэх үүрэгтэй ба тус нислэгийн төлөвлөсөн огноо, нислэгийн дуудлага, бүртгэлийн дугаар болон агаарын хөлгийн төрөл/сери зэргийг агуулсан мэдэгдлийг албан тоот, электрон шуудан эсхүл факсын хэлбэрээр дамжуулна.
1.11   RVSM-ийг түр цуцлах журам
1.11.1 Нисэх багийн зүгээс хүчтэй сэгсрэлтийн талаар мэдээлсэн тохиолдолд Улаанбаатар FIR-ын тодорхой бүсүүдэд болон агаарын замын тодорхой хэсэгт RVSM цуцлах шийдвэрийг нислэгийн хөдөлгөөний үйлчилгээнээс гаргана. RVSM журмуудыг цуцалсан бүсүүдэд болон агаарын замын тодорхой хэсэгт нислэг үйлдэж байгаа бүх агаарын хөлгүүдийн хоорондын босоо зайчлалыг 600м (2000фт)-ээр тогтооно.
1.12  Агаар-газрын холбоо алдагдах үеийн журмууд
1.12.1 ICAO-ийн PANS-ATM Doc 4444-т заасан агаар-газрын холбоо алдагдах үеийн журмуудыг Монгол Улсын AIP-тай хослуулан ашиглана.
1.13  Өндрийн хэт гажилтын мэдээ

FIR-ын нэр

 

1 ба 2-р хэсгүүдийг бөглөнө үү:

Өндрийн-түвшний хэт гажилтын мэдээнүүд байхгүй тохиолдолд зөвхөн 1-р хэсгийг бөглөнө.

Өндрийн-түвшний хэт гажилтын мэдээнүүд байгаа тохиолдолд 1 ба 2-р хэсгүүдийг хоёуланг нь бөглөнө. Нэгээс олон тооны мэдээ байвал мэдээ бүрт Хүснэгт В-г тусад нь бөглөнө.

 

1-р хэсэг

.................... сард өндрийн-түвшний хэт гажилтын мэдээнүүд байгаагүй.

 

2-р хэсэг

8900м болон 12500м-ийн хооронд 90м (300 фут) буюу түүнээс дээш өндрийн-түвшний гажилтын мэдээ(нүүд) байсан. Өндрийн-түвшний гажилтын талаар 1.13.1-ийн хүснэгтээс дэлгэрэнгүй танилцаж болно.

(Өндрийн хэт гажилт бүрт тусад нь хүснэгт ашиглана уу)

 

3-р хэсэг

Мэдээг бөглөж дуусаад дараахь цахим шуудангийн хаягаар буцааж илгээнэ үү: safety-atc@mcaa.gov.mn

 

1.13.1  8900м болон 12500м-ийн хооронд гарсан 90м (300фт) буюу түүнээс дээш өндрийн-түвшний гажилтын мэдээ

(Өндрийн хэт гажилт бүрт тусад нь хүснэгт ашиглана уу)

(1) Энэ бол тус сард мэдээлэгдсэн ................................... дахь өндрийн хэт гажилт.

(2) Мэдээлсэн агентлаг: ........................................................................................

(3) Гажилт тохиолдсон байрлал

• НХҮ-ний нислэгийн зам: .................................... / .........................................................

• Цэгүүд (гажилт тохиолдсон байрлалууд хоорондын цэгүүд): ..........................

(4) Хэрэг явдал болсон огноо (UTC: yyyy-mm-dd): ........................................................

(5) Нислэгийн дуудлага ба маяг: ................................................................

(6) Өгөгдсөн нислэгийн түвшин (Зураг дээрх тэмдэглэлийг зөвшөөрнө): ...........................................

(7) Ажигласан/Мэдээлсэн төгсгөлийн түвшний Mode C/Нисгэгчийн мэдээ: (Зураг дээрх тэмдэглэлийг зөвшөөрнө):

.................................................................... / ..................................................................................

(8) Гажилтын шалтгаан: ..........................................................

(9) Бусад нислэг: ..............................................................................

(10) Нисэх багийн тайлбар (хэрвээ байвал): .........................................................................

(11) Тайлбар: ...................................................................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................................................................................

(12) Нислэгийн түвшний үргэлжлэх хугацаа: .................................................................................................

1.14  Нисгэгч-нислэгийн удирдагч хоорондын RVSM ашиглаж буй үеийн загварчилсан хэллэг
Нөхцлүүд Загварчилсан хэллэг
Нислэгийн удирдагч агаарын хөлгийн RVSM зөвшөөрөлтэй эсэхийг лавлахдаа: (call sign) CONFIRM RVSM APPROVED

Нисгэгч дараахь тохиолдлуудад RVSM зөвшөөрөлгүй болохоо заавал илтгэнэ:

i) RVSM агаарын зайд аливаа давтамж дээр холбоонд анх орохдоо (нислэгийн удирдагч ижил хэллэгээр хариу баталгаажуулалт хийх ёстой);

ii) RVSM агаарын зайд хамаарах нислэгийн түвшинг хүссэн үед;

iii) RVSM агаарын зайд хамаарах нислэгийн түвшинд нисэх шинэчилсэн зөвшөөрөл авах бүртээ.

Түүнчлэн улсын агаарын хөлгөөс бусад агаарын хөлгийн нисгэгч 8900м эсхүл 12500м-ийг босоо зайд огтлон гарах зөвшөөрлийн хариу баталгаажуулалтад энэхүү хэллэгийг ашиглах ёстой.

Дараахь жишээнүүдийг хар.

 

 

 

 

NEGATIVE RVSM

Нисгэгч RVSM зөвшөөрөлтэй болохоо илтгэхдээ: AFFIRM RVSM
RVSM зөвшөөрөлгүй улсын агаарын хөлгийн нисгэгч (call sign) CONFIRM RVSM APPROVED хэллэгт хариулахдаа: NEGATIVE RVSM, STATE AIRCRAFT

 

(call sign) UNABLE ISSUE CLEARANCE INTO RVSM AIRSPACE, MAINTAIN [or DESCEND TO, or CLIMB TO] FLIGHT LEVEL

Хүчтэй сэгсрэлтийн улмаас агаарын хөлөг RVSM-д тавигддаг өндрөө хадгалах шаардлагыг хангаж чадахгүй болсон тохиолдолд нисгэгч дараахь байдлаар илтгэнэ:

UNABLE RVSM DUE TURBULENCE

Нислэгийн явцад RVSM агаарын зайд агаарын хөлгийн төхөөрөмж шаардлагатай MASPS-Minimum Aviation System Performance Standards-аас доогуур болсныг нисгэгч нь дараахь байдлаар илтгэнэ:

(Энэхүү хэллэг нь non-MASPS болох үед болон цаашдаа асуудал хэвийн болох буюу RVSM агаарын зайгаас гарах хүртэл RVSM агаарын зайн хэвтээ хязгаар дахь аливаа давтамж дээр холбоонд анх ороход ашиглагдана.)

UNABLE RVSM DUE EQUIPMENT

Төхөөрөмж болон цаг агаараас хамааралтай хэвийн бус нөхцлийн дараа RVSM агаарын зайд нислэгээ хэвийн үргэлжлүүлэх боломжтой болсоноо дараахь байдлаар илтгэнэ:

READY TO RESUME RVSM

Нислэгийн удирдагч нь агаарын хөлөг RVSM боломжоо эргүүлж олж авсан эсэх болон нисгэгч RVSM-д бэлэн болсон эсэхийг баталгаажуулахдаа:

REPORT WHEN ABLE TO RESUMERVSM

Жишээ 1

7800м-ийг хадгалж байгаа RVSM зөвшөөрөлгүй агаарын хөлөг 9800м өндөр авахыг хүсвэл:

Pilot: (call sign) REQUEST 9800m (FL321), NEGATIVE RVSM

Controller: (call sign) CLIMB TO 9800m (FL321)

Pilot: (call sign) CLIMB TO 9800 m (FL321), NEGATIVE RVSM

Жишээ 2

11000м-ийг хадгалж байгаа RVSM зөвшөөрөлгүй агаарын хөлөг 11600м өндөр авахыг хүсвэл:

Pilot: (call sign) REQUEST 11600m (FL381), NEGATIVE RVSM

Controller: (call sign) CLIMB TO 11600m (FL381)

Pilot: (call sign) CLIMB TO 11600m (FL381), NEGATIVE RVSM

Жишээ 3

8400м-ийг хадгалж байгаа RVSM зөвшөөрөлгүй иргэний агаарын хөлөг 9800м өндөр авахыг хүсвэл:

Pilot: (call sign) REQUEST 9800m (FL321), NEGATIVE RVSM

Controller: (call sign) UNABLE ISSUE CLEARANCE INTO RVSM AIRSPACE, MAINTAIN 8400m (FL276)

Жишээ 4

Нислэгийн удирдагч RVSM зөвшөөрөгдсөн иргэний агаарын хөлгийг 9200м хадгалахыг захирамжилсан боловч агаарын хөлөг FL302-д нисэж байгааг мэдсэн. Ийм үед нислэгийн удирдагч нь нисгэгчид Монгол Улсын RVSM өндрийн схемийг ашиглан зохих нислэгийн түвшинг футээр тодорхойлон нисэхийг мэдэгдэх ёстой.

Controller: (call sign) MAINTAIN 9200m

Pilot: (call sign) MAINTAIN 9200m

Controller: (call sign) MAINTAIN 9200m, CONVERT ALTITUDE WITH MONGOLIA RVSM FLIGHT LEVEL CHART.

Нисгэгч нь Монгол Улсын RVSM FLAS схемийг ашиглан 9200м нь FL301 болохыг тогтоогоод FL301-ээр ниснэ.

Pilot: (call sign) MAINTAIN 9200m

НХҮ-ний нэгжүүдийн хоорондын харилцан зөвшилцөл

Мөр

Нөхцлүүд

Загварчилсан хэллэг

1

Нислэгийн төлөвлөгөөний Item 18-ийг автоматаар дамжуулдаггүй үед тооцоот цагийн автомат солилцоон дээр амаар нэмэлт болгон:

NEGATIVE RVSM or NEGATIVE RVSMSTATE AIRCRAFT [as applicable]
2

 

NEGATIVE RVSM or NEGATIVE RVSM STATE AIRCRAFT [as applicable]
3

Хүчтэй сэгсрэлт болон бусад хүчтэй цаг агаарын үзэгдэл (мөн төхөөрөмжийн эвдрэл)-ийн улмаас агаарын хөлөг RVSM-аа үргэлжлүүлэх чадваргүй болсон үед:

UNABLE RVSM DUE TURBULENCE [or EQUIPMENT, as applicable]

Нислэгийн түвшний дуудлага

Нислэгийн түвшин

Англи дуудлага

600mSIX HUN-dred METERS
900mNIN-er HUN-dred METERS
1200mWUN TOU-SAND TOO HUN-dred METERS
1500mWUN TOU-SAND FIFE HUN-dred METERS
1800mWUN TOU-SAND AIT HUN-dred METERS
2100mTOO TOU-SAND WUN HUN-dred METERS
2400mTOO TOU-SAND FOW-er HUN-dred METERS
2700mTOO TOU-SAND SEV-en HUN-dred METERS
3000mTREE TOU-SAND METERS
3300mTREE TOU-SAND TREE HUN-dred METERS
3600mTREE TOU-SAND SIX HUN-dred METERS
3900mTREE TOU-SAND NIN-er HUN-dred METERS
4200mFOW-er TOU-SAND TOO HUN-dred METERS
4500mFOW-er TOU-SAND FIFE HUN-dred METERS
4800mFOW-er TOU-SAND AIT HUN-dred METERS
5100mFIFE TOU-SAND WUN-HUN-dred METERS
5400mFIFE TOU-SAND FOW-er HUN-dred METERS
5700mFIFE TOU-SAND SEV-en HUN-dred METERS
6000mSIX TOU-SAND METERS
6300mSIX TOU-SAND TREE HUN-dred METERS
6600mSIX TOU-SAND SIX HUN-dred METERS
6900mSIX TOU-SAND NIN-er HUN-dred METERS
7200mSEV-en TOU-SAND TOO HUN-dred METERS
7500mSEV-en TOU-SAND FIFE HUN-dred METERS
7800mSEV-en TOU-SAND AIT HUN-dred METERS
8100mAIT TOU-SAND WUN HUN-dred METERS
8400mAIT TOU-SAND FOW-er HUN-dred METERS
8900mAIT TOU-SAND NIN-er HUN-dred METERS
9200mNIN-er TOU-SAND TOO HUN-dred METERS
9500mNIN-er TOU-SAND FIFE HUN-dred METERS
9800mNIN-er TOU-SAND AIT HUN-dred METERS
10100mWUN ZE-RO TOU-SAND WUN HUN-dred METERS
10400mWUN ZE-RO TOU-SAND FOW-er HUN-dred METERS
10700mWUN ZE-RO TOU-SAND SEV-en HUN-dred METERS
11000mWUN WUN TOU-SAND METERS
11300mWUN WUN TOU-SAND TREE HUN-dred METERS
11600mWUN WUN TOU-SAND SIX HUN-dred METERS
  
  
  
  
  
  
  
1.15  Цаг агаарын үзэгдлүүд болон агаарын хөлгийн тоног төхөөрөмжийн эвдрэлийн үеийн нөөц үйл ажиллагаа

Нислэгийн хэвийн бус нөхцөл, байдал үүссэн үеийн нисэх багийн авах арга хэмжээ

Агаарын хөлгийн өндрийн-түвшнээ хадгалах чадварт итгэлгүй байгаа болон нислэгийн түвшнээ хадгалж чадахгүй байгаа үед нисэх багийн авах арга хэмжээ:

• Нислэгийн удирдагчид мэдэгдэж доор дурьдсаны дагуу туслалцаа хүснэ.

• Нөхцөл байдлыг тодорхойлох явцад Нислэгийн удирдагчаас зөвшөөрсөн нислэгийн түвшнийг аль болох боломжтой хугацаа хүртэл барина.

• TCAS болон ил хараагаар байнга давхцах агаарын хөлгүүдийг ажиглана.

• Ойр явж буй агаарын хөлгүүдэд гаднах гэрлээр дохио өгнө.

• Нислэгийн удирдагчтай холбогдох боломжгүй үед өөрийн байршил, нислэгийн түвшин, авах гэж буй арга хэмжээнийхээ талаар 121.5МГц (эсхүл нэмэлт нөөц маягаар 5680КГц) давтамж дээр нэвтрүүлнэ.

Хүчтэй сэгсрэлт болон уулын агаарын урсгалд орсны улмаас агаарын хөлгийн өндрийн-түвшний гажилт 60м (200ft) болох

Нисгэгчийн үйл ажиллагаа:

• Хүчтэй сэгсрэлт болон уулын агаарын урсгалд орсны улмаас агаарын хөлгийн өндрийн-түвшний гажилт 60м (200ft) ба түүнээс дээш болсон үед нисгэгч нь нислэгийн удирдагчтай холбоо барьж "Unable RVSM Due (шалтгааны хэлнэ) (өөрөөр хэлбэл сэгсрэлт, уулын агаарын урсгал)" гэж мэдээлнэ.

• Нислэгийн удирдагч зөвшөөрөөгүй тохиолдолд ойролцоо нислэгийн түвшинд орохыг хүснэ.

• Шаардлагатай бол нислэгийн түвшин солихыг хүснэ.

• Хүчтэй сэгсрэлт болон уулын агаарын урсгалын байрлал, хүч зэргийг нислэгийн удирдагчид мэдээлнэ.

Нислэгийн удирдагчийн үйл ажиллагаа:

• Нислэгийн хөдөлгөөний байдалд дүгнэлт хийн тухайн агаарын хөлгийг бусад агаарын хөлгүүдээс шаардлагатай хажуугийн, хэвтээ эсхүл ихэсгэсэн босоо зайчлалаар хангана.

• Давхцаж буй агаарын хөлгийн талаар нисгэгчид мэдээлнэ.

• Шаардлагатай гэж үзвэл тухайн агаарын хөлгийн өндрийг өөрчилнө.

• PIREP-ийг бусад агаарын хөлгүүдэд дамжуулна.

Уулын агаарын урсгал (УАУ)-д орох - Ерөнхий

Тэмдэглэл: Уулын агаарын урсгалд орсноор агаарын хөлгийн өндрийн-түвшний гажилт нь заавал 60м (200фт)-ээс их болох албагүй. Доор дурьдсан заавар нь энэ тохиолдолд хэрхэн ажиллахыг тусгасан болно.

Нисгэгчийн үйл ажиллагаа:

• НХУ-тай холбогдож уулын агаарын урсгалд орсноо мэдээлнэ.

• Уулын агаарын урсгалын байршил, хүч зэргийг нислэгийн удирдагчид мэдээлнэ.

• Шаардлагатай тохиолдолд нислэгийг түвшнээ өөрчлөх эсхүл төлөвлөгдсөн агаарын замаас хазайх хүсэлт гаргана.

Нислэгийн удирдагчийн үйл ажиллагаа:

• Ойролцоо нислэгийн түвшинд нисэж буй агаарын хөлгийн талаархи мэдээллийг нисгэгчид өгнө.

• Хэрэв нисгэгч хүсвэл агаарын хөлөгт вектор өгч ойролцоо нислэгийн түвшинд явж буй агаарын хөлөгтэй ойртохоос сэргийлнэ.

• Тухайн агаарын хөлгийн нислэгийн түвшнийг солих эсхүл нислэгийн чиглэлийг өөрчлөнө.

• PIREP-ийг бусад агаарын хөлгүүдэд дамжуулна.

Дагалдах хуйлралд орсон тохиолдолд

Нисгэгчийн үйл ажиллагаа:

• НХУ-тай холбогдон вектор эсхүл нислэгийн түвшинг өөрчлөх хүсэлт тавих ба хэрэв боломжтой бол агаарын замаас 2 NM хазайх хүсэлт гаргана.

Нислэгийн удирдагчийн үйл ажиллагаа:

• Нислэгийн хөдөлгөөн боломжтой бол нисгэгчид вектор, нислэгийн түвшинг солих, эсхүл замаас 2 NM хазайх зөвшөөрлийг олгоно.

Төхөөрөмжийн хэвийн үйл ажиллагааны дутагдлын байдлаас RVSM-ийн шаардлагуудад нийцэх боломжгүй болсон тохиолдолд (Автомат өндрийн-түвшний хяналтын системийн эвдрэл, Өндрийн-түвшний дохиолол эсхүл бүх Үндсэн өндрийн тоноглолуудын эвдрэлийн үед)

Нисгэгчийн үйл ажиллагаа:

• Нислэгийн удирдагчтай холбогдон "Unable RVSM Due Equipment" гэж мэдээлнэ.

• Үйл ажиллагааны нөхцөл байдлаас шалтгаалсан шаардлага гараагүйгээс бусад тохиолдолд RVSM агаарын зайгаас гарах хүсэлт тавина.

Нислэгийн удирдагчийн үйл ажиллагаа:

• Тухайн агаарын хөлгийг бусад агаарын хөлгүүдээс 600м (2000 фут) зайчлах буюу зохих хажуугийн зайчлалаар хангана.

• Үйл ажиллагааны нөхцөл байдлаас шалтгаалсан шаардлага гараагүйгээс бусад тохиолдолд тухайн агаарын хөлгийг RVSM агаарын зайгаас гаргана.

Үндсэн нэг алтиметрийн тоноглол хэвийн ажиллаж байгаа үед

Нисгэгчийн үйл ажиллагаа:

• Нөөц алтиметрийн тоноглолоо шалгана.

• Нислэгийн удирдагчид ганц алтиметрийн тоноглолтой нисэж буйгаа мэдээлнэ.

• Хэрвээ үндсэн алтиметрийн тоноглолын нарийвчлалыг баталгаажуулах боломжгүй тохиолдолд бүх үндсэн алтиметрийн тоноглолуудын эвдрэлийн үе дэх үйл ажиллагааг дагаж мөрдөнө.

Нислэгийн удирдагчийн үйл ажиллагаа:

• Ганц алтиметрийн тоноглолтой нисэж буй талаар мэдээлэл авснаа нисгэгчид баталгаажуулна.

Тайлбар: Нисгэгч тоног төхөөрөмжийн улмаасRVSMболомжгүй боллоо гэж илтгэснээс бусад тохиолдолд ийм нөхцөлд агаарын хөлөг RVSM агаарын зайд нислэг үйлдэх боломжтой байдаг.

• Цаашид дамжуулах нислэгийн удирдагч эсхүл нислэгийн хөдөлгөөний байгууллагад тухайн агаарын хөлгийн талаарх мэдээллийг дамжуулах ба бусад авч хэрэгжүүлж буй арга хэмжээний талаар мэдээлнэ.

Транспондерын эвдрэл

Нисгэгчийн үйл ажиллагаа:

• Нислэгийн удирдагчтай холбогдон нисэж буй нислэгийн түвшинд үргэлжлүүлэн нисэх зөвшөөрөл авна.

• Нислэгийн удирдагчаас өөр нислэгийн түвшинд нисэх захирамж авсан тохиолдолд дагаж мөрдөнө.

Нислэгийн удирдагчийн үйл ажиллагаа:

• Тухайн нислэгийн түвшинд явах хүсэлтийг судалж үзнэ.

• Шаардлагатай тохиолдолд нислэгийн түвшинг өөрчлөх захирамж өгнө.

Яаралтай өндөр алдах шаардлагатай болсон агаарын хөлгийн үйл ажиллагаа

Нисгэгчийн үйл ажиллагаа:

• Нислэгийн удирдагчтай холбогдон агаарын хөлгийн байрлал болон хүсэж буй нислэгийн түвшинг илтгэнэ.

• Аюулд орсон агаарын хөлөг өөрийн эрхийн дагуу зөвшөөрөгдсөн нислэгийн түвшинг сольж болно. Энэ тохиолдолд нислэгийн удирдагчид яаралтай мэдээлэх ба суулт үйлдсэний дараа мэдээлэх хуудас бичиж өгнө.

• Нислэгийн удирдагчтай холбогдох боломжгүй ба яаралтай өндөр алдах шаардлагатай болсон үед:

а) Түвшин солих үе дэх гажилтын үйл ажиллагаа: Агаарын замаас баруун тийш 30 градус хазайн 20км ниснэ (өөрөөр хэлбэл агаарын замын төвөөс 10км буюу 5 NM хазайна) дараа нь буцаж зүүн эргэн агаарын замтай параллель чиглэлд нислэг гүйцэтгэх ба энэ үед шаардлагатай түвшин авалт, алдалтыг гүйцэтгэх ба (тохиромжтой бол) шаардлагатай нислэгийн түвшинг эзэлсний дараа буцаж агаарын замдаа орно.

Тайлбар: Агаарын замд буцан ороход бусад агаарын хөлгүүдтэй давхцах магадлалтай.

b) Ойролцоох агаарын хөлгүүдтэй холбоо тогтоон дараахь байдлаар анхааруулга өгнө: Ашиглагдаж буй давтамж болон 121.5МГц (эсхүл нэмэлт нөөц маягаар 5680КГц дээр) дээр тохиромжтой завсарлагатайгаар агаарын хөлгийн дуудлага, нислэгийн түвшин, байршил ба зорилгоо зарлана.

c) Давхцаж буй агаарын хөлгүүдийг ил хараандаа авна.

d) Агаарын хөлгийн гадны бүх гэрлүүдийг асаана.

Нислэгийн удирдагчийн үйл ажиллагаа:

• Шаардлагатай арга хэмжээг аван, нислэгийн түвшин солих зөвшөөрөл олгоно.

1.16  FLAS системүүдийн хооронд нислэгийн түвшин шилжүүлэх журмууд

Transition procedure between Muren ACC and Barnaul ACC (NOPUS)


 


 


 


 


 


 


 


 


2.  ОНЦГОЙ НӨХЦӨЛ БАЙДАЛ, ХОЛБООНЫ ТАТГАЛЗАЛТАЙ ХОЛБООТОЙ БОЛОН БУСАД НӨӨЦ ЖУРМУУД

2.1  АЖИГЛАЛТЫН СИСТЕМ АШИГЛАХ ҮЕИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА
2.1.1 АЖИГЛАЛТЫН СИСТЕМИЙН ТАТГАЛЗАЛ
2.1.1.1 НХУ-д ашиглаж байгаа ажиглалтын систем бүрэн татгалзсан тохиолдолд нислэгийн удирдагч нь агаарын хөлгүүд хооронд процедур зайчлалыг тогтоож, татгалзлын талаар Ерөнхий нислэгийн удирдагч, инженер техникийн ажилтанд яаралтай мэдэгдэнэ.
2.1.1.2 Шаардлагатай тохиолдолд тухайн бүсэд нэвтрэх агаарын хөлгүүдэд хязгаарлалт тогтоох, онцгой тохиолдлын зайчлал ашиглах зэргээр процедур зайчлал хангуулж НХУ-ыг үргэлжлүүлнэ.
2.1.2 АЖИГЛАЛТЫН ДЭЛГЭЦ ТАТГАЛЗАХ
2.1.2.1 Үндсэн ажиглалтын дэлгэц гацсан, унтарсан үед нөөц ажиглалтын дэлгэц рүү шилжиж ажиллах ба үндсэн дэлгэцийн татгалзлын хугацаа, нислэгийн эрчимжилтийг харгалзан шаардлагатай гэж үзвэл процедур удирдлагад шилжинэ.
2.1.2.2 Нөөц дэлгэц гацсан, унтарсан мөн байхгүй тохиолдолд агаарын хөлгүүд хооронд процедур зайчлал хангуулж ажиллана.
2.1.3 АГААРЫН ХӨЛГИЙН ТАНИХ ТЭМДЭГ АЛДАГДАХ
2.1.3.1 Хариуцлагын бүс дэх тодорхой агаарын хөлгийн тэмдэгт ажиглалтын дэлгэц дээр 24 секундын турш илрэхгүй бол уг агаарын хөлгийн тэмдэгт алдагдсан гэж тооцно.
2.1.3.2 Агаарын хөлгийн таних тэмдэг алдагдсан нь ажиглалтын системийн бүрхэлтээс шалтгаалаагүй гэж үзвэл нисэх багт автомат хариулагчийн ажиллагааг шалгах(squawk ident), кодыг солих хүсэлт гаргана.
2.1.3.3 Агаарын хөлгийн таних тэмдэг нь алдагдсан нисэх багийн илтгэлд үндэслэн тухайн өндрийн-түвшин, агаарын замд нислэг үйлдэж буй агаарын хөлгүүдийн хооронд процедур зайчлал хадгалуулж, шаардлагатай гэж үзвэл хариуцлагын бүсэд нэвтрэх агаарын хөлгүүдэд хязгаарлалт тогтоож ажиллана.
2.1.3.4 Агаарын хөлгийн таних тэмдэг алдагдсан нь уг агаарын хөлгийн төхөөрөмжөөс шалтгаалаагүй бол Ерөнхий нислэгийн удирдагч, инженер техникийн ажилтан, зэргэлдээх НХУ-ын нэгж, секторт заавал мэдэгдэж, нислэгийн хөдөлгөөний үйлчилгээний боломжит бүх нөхцөлөөр хангаж ажиллана.
2.2  ГАЗАР-АГААР РАДИО ХОЛБОО ТАТГАЛЗАХ ҮЕИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА
2.2.1 ГАЗАР-АГААР РАДИО ХОЛБОО АЛДАГДАХ
2.2.1.1 НХУ-д ашиглаж буй радио холбооны тоног төхөөрөмжид татгалзал үүсч, нислэгийн хөдөлгөөний үйлчилгээг бусад радио холбооны сувгуудаар үргэлжлүүлэх боломжгүй үед дараах арга хэмжээг авна. Үүнд:

  1. Аюулын 121,5МГц давтамж болон богино долгионы нөөц давтамж 5680кГц дээр агаарын хөлгүүдтэй холбоо тогтоохыг оролдох;

  2. Үүссэн татгалзлын тухай ерөнхий нислэгийн удирдагч, ээлжийн инженер болон зэргэлдээх НХУ-ын нэгж, ажлын байруудад яаралтай мэдэгдэх;

  3. Шаардлагатай тохиолдолд тухайн НХУ-ын нэгж, ажлын байруудад нислэгийн хөдөлгөөний нөхцөл байдлын талаар мэдэгдэх;

  4. Радио холбоо тогтоох магадлалтай НХУ-ын нэгж, ажлын байруудаас агаарын хөлгүүдийн хооронд аюулгүй зайчлал тогтоох, хадгалуулах зэрэг тусламжийг хүсэх;

  5. НХУ-ын нэгж, ажлын байрууд хэвийн үйлчилгээ үзүүлэх боломжтой болох хүртэл бүх нислэгийг тухайн НХУ-ын нэгжийн хариуцлагын бүсийн гадна хүлээлгэх эсхүл агаарын замыг өөрчлөх;

  6. Радио холбоо алдагдсан шинж байдлыг тодорхойлох арга хэмжээ авах.

2.2.2 НХУ-ЫН ДАВТАМЖ ХААГДАХ
2.2.2.1 НХУ-ын нэгжийн радио холбооны давтамж агаарын хөлгийн дамжуулагчаар хаагдсан тохиолдолд дараах үйл ажиллагааг хэрэгжүүлнэ. Үүнд:

  1. Давтамж хааж буй агаарын хөлгийг тодорхойлох оролдлого хийх;

  2. Давтамж хааж буй агаарын хөлгийг тогтоосон бол аюулын 121.5МГц давтамж, богино долгионы нөөц 5680кГц давтамж, агаар-агаар 123.45МГц давтамж, SELCAL буюу агаарын тээвэрлэгчийн богино долгионы холбоо болон боломжит бусад холбооны сувгуудаар холбоо тогтоох, агаарын хөлөг газарт байгаа бол агаарын тээвэрлэгчээр дамжуулах, бие хүн илгээх;

  3. Хэрэв тухайн агаарын хөлөгтэй холбоо тогтоосон бол нисэх багт НХУ-ын давтамж хааж буй үйлдлээ зогсоох, дахин давтахгүй байх захирамж өгнө.

2.2.3 НХУ-ЫН ДАВТАМЖ ДЭЭР ЗӨВШӨӨРӨЛГҮЙ АЖИЛЛАХ
2.2.3.1 НХУ-ын нэгжийн радио холбооны давтамж дээр агаарын хөлгийн аюулгүй байдал болон аюулгүй ажиллагаанд хохирол учруулж болзошгүй хуурамч болон төөрөлдүүлсэн мэдээ нэвтрүүлж, давтамж зөвшөөрөлгүй ашиглагдсан үед НХУ-ын нэгж дараах үйл ажиллагааг хэрэгжүүлнэ. Үүнд:

  1. Нэвтрүүлэгдсэн бүх хуурамч болон төөрөлдүүлсэн зааварчилга, захирамжийг засаж, залруулах;

  2. Тухайн давтамж дээрх бүх агаарын хөлгүүдэд хуурамч болон төөрөлдүүлсэн нэвтрүүлэг дамжуулагдаж байгаа талаар мэдэгдэх;

  3. Тухайн давтамж дээрх бүх агаарын хөлгүүдэд зааварчилга болон захирамжийг биелүүлэхээсээ өмнө зөв эсэхийг шалгахыг зааварчлах;

  4. Боломжтой бол агаарын хөлөгт давтамжаа солих зааварчилга өгөх;

  5. Хуурамч болон төөрөлдүүлсэн зааварчилга, захирамж дамжуулагдахааргүй болсон үед энэ талаар агаарын хөлөгт мэдэгдэх.

2.2.3.2 Нисэх баг НХУ-ын нэгжээс өгсөн бүх зааварчилга эсхүл захирамжийг хуурамч болон төөрөлдүүлсэн гэж сэжиглэвэл үнэн зөв эсэхийг шалгах эрхтэй.
2.2.3.3 Хуурамч эсхүл төөрөлдүүлсэн зааварчилга болон захирамж нэвтрүүлж байгааг илрүүлсэн тохиолдолд холбогдох байгууллагад мэдэгдэнэ.
2.3  ОНЦГОЙ ТОХИОЛДЛЫН ЗАЙЧЛАЛ
2.3.1 НХУ-ын нэгжийн ажиглалтын систем татгалзсан үед процедур хэвтээ зайчлал хангах боломжгүй бол 300 метрийн босоо зайчлал хадгалан нисэж байгаа агаарын хөлгүүдийн хооронд 150 метр, мөн 600 метрийн босоо зайчлал хадгалан нисэж байгаа агаарын хөлгүүдийн хооронд 300 метрийн хагас босоо зайчлалыг процедур зайчлал хадгалуулах хүртэл түр хугацаанд ашиглаж болно.
2.3.2 Онцгой тохиолдлын зайчлалаар нисэж буй агаарын хөлгүүдэд минимум зайчлал хангагдаж байгаа тухай мэдэгдэж, үндсэн нислэгийн хөдөлгөөний мэдээлэл заавал дамжуулна.
2.4  АГААРЫН ХӨЛӨГ АЮУЛТАЙ ЗАЙД ОЙРТСОН ТУХАЙ ДОХИОЛОЛ /STCA/ ХҮЛЭЭН АВСАН ҮЕД АЖИЛЛАХ ЖУРАМ
2.4.1 НХУ-ын автомат системийн “Агаарын хөлөг аюултай зайд ойртсон дохиолол-STCA” функцийн зорилго нь агаарын хөлгийн гурван тэнхлэгт хавтгай дахь бодит болон урьдчилсан байршлыг тооцож, тогтоогдсон аюулгүй зайчлал алдагдах нөхцөл бүрдсэн талаар нислэгийн удирдагчид дуут дохио болон дүрсэн тэмдэгт, өнгөний өөрчлөлтөөр мэдээлж, аюулгүй зайчлал хадгалуулахыг урьдчилан анхааруулах, агаарын хөлөг мөргөлдөхөөс сэргийлэх, тусламж үзүүлэхэд оршино.
2.4.2 “Агаарын хөлөг аюултай зайд ойртсон дохиолол-STCA” нь дэлгэцэнд дараах үе, шатаар идэвхжин ажиллаж, анхааруулга өгнө. Үүнд:

  1. STCA indicator - PR (prediction-сэргийлэлт)

  2. STCA indicator - VI (violation-зөрчил)

2.4.3 “Агаарын хөлөг аюултай зайд ойртсон дохиолол-STCA” ажилласан тохиолдолд давхцал үүсгэж буй агаарын хөлгүүдийн нислэгийн түвшинг баталгаажуулан дараах арга хэмжээг яаралтай авч, аюулгүй зайчлалыг хадгалуулна. Үүнд:

  1. “Агаарын хөлөг аюултай зайд ойртсон дохиолол-STCA” ажиллаж буй агаарын хөлгийн талаар мэдээлж, босоо зайчлал хангах нислэгийн түвшинг яаралтай эзлэх захирамж өгөх

  2. Босоо зайчлал хангагдах боломжгүй агаарын хөлөгт үндсэн нислэгийн хөдөлгөөний мэдээлэл өгч, хажуугийн зайчлал хадгалуулах нислэгийн чиглэл заах

  3. Үндсэн нислэгийн хөдөлгөөний мэдээлэл өгч, агаарын хөлгийн хурдыг өөрчлөн тууш зайчлал хадгалуулах.

2.4.4 “Агаарын хөлөг аюултай зайд ойртсон дохиолол-STCA” ажиллаж байгаа үед нисэх багаас “Хөдөлгөөнийг анхааруулах ба мөргөлдөхөөс зайлсхийх систем-TCAS”-ийн шийдвэрээр өндөр авах, алдах маневр хийж байгаа талаар илтгэсэн тохиолдолд энэхүү журмын 2.4.3 заалтыг мөрдөхгүй.
2.4.5 “Агаарын хөлөг аюултай зайд ойртсон дохиолол-STCA” ажилласан талаар НХУ-ын автомат систем бүртгэх ба “Секторын үйл ажиллагааны заавар”-т зөвшөөрсөн зайчлал алдагдсан тохиолдолд Ахлах нислэгийн удирдагч, Ерөнхий нислэгийн удирдагч нарт мэдэгдэж, нислэгийн хөдөлгөөний зөрчлийн мэдээлэх хуудас заавал бичнэ.
2.5  Минимум аюулгүй өндрийн-түвшнийг анхааруулах (MSAW) журам
2.5.1 НХУ-ын автомат системийн Минимум аюулгүй өндрийн-түвшнийг анхааруулах ) функцийн зорилго нь агаарын хөлөг хариуцлагын бүс дэх газрын саад, өндөрлөгийг тооцон тогтоосон нислэгийг минимум аюулгүй өндрийн-түвшний хязгаарыг давж өндөр алдсан талаар дуут дохио болон дүрсэн тэмдэгт, өнгөний өөрчлөлтөөр анхааруулахад оршино.
2.5.2 Минимум аюулгүй өндрийн-түвшнийг анхааруулах ) нь ажиглалтын дэлгэц дээр MSAW indicator-MS гэж тэмдэглэгдэнэ.
2.5.3 Минимум аюулгүй өндрийн-түвшнийг анхааруулах ) ажилласан үед нислэгийн удирдагч нь нисэх багт MSAW дохиолол ажилласан талаар мэдэгдэж, нислэгийн өндрийн-түвшинг шалгах, газрын саад, өндөрлөгөөс зайлсхийж яаралтай өндрийн-түвшин авах зааварчилгаа өгч, нислэгийн хөдөлгөөний зөрчлийн мэдээлэх хуудас заавал бичнэ.
2.5.4 Агаарын хөлөгт вектор олгох үед газрын саад, өндөрлөгийг тооцож, минимум аюулгүй өндрийн-түвшнээс доош алдуулахгүй байх зарчим баримтална.
2.6  Хөдөлгөөнийг анхааруулах ба мөргөлдөхөөс зайлс хийх систем –TCAS
2.6.1 “Хөдөлгөөнийг анхааруулах ба мөргөлдөхөөс зайлс хийх систем-TCAS” нь газрын төхөөрөмжөөс хамааралгүй ажиллаж, автомат хариулагчаар тоноглогдсон агаарын хөлгийн өнөөгийн болон цаашдын байршлыг тооцож, нисэх багт тодорхой хугацааны өмнө агаарт мөргөлдөх эрсдэл байгаа талаар дуут дохиолол, дүрсэн тэмдэгт, өнгөний өөрчлөлтөөр анхааруулж, өндөр авах, алдах эсхүл хадгалах үйлдэл хийхийг захирамжилдаг бүхээгийн систем юм.
2.6.2 “Хөдөлгөөнийг анхааруулах ба мөргөлдөхөөс зайлс хийх систем-TCAS” нь дараах 2 үе шатаар ажиллана. Үүнд:

  1. “TA буюу хөдөлгөөний анхааруулга” үед болзошгүй мөргөлдөх аюулын талаар 45 секундын өмнө мэдээлж, нисэх баг давхцал үүсгэж буй агаарын хөлгийг ил хараагаар илрүүлж, “TA буюу хөдөлгөөний анхааруулга” ажилласан талаар НХУ-ын нэгжид мэдэгдэнэ.

  2. “RA буюу арга хэмжээ авах” үед болзошгүй мөргөлдөх аюулаас зайлуулах захирамж 30 секундын өмнө ажиллаж, уг захирамжийн дагуу нисэх баг “Хөдөлгөөнийг анхааруулах ба мөргөлдөхөөс зайлс хийх систем-TCAS” өндөр авах, алдах эсхүл өндрөө хадгалах үйлдэл хийнэ.

2.6.3 Нисэх баг “RA буюу арга хэмжээ авах” захирамжийн дагуу нислэгийн түвшин авах, алдах эсхүл хадгалах маневр хийж байгаагаа илтгэсэн тохиолдолд түүний үйлдлийг зогсоох, өөрчлөхийг хориглоно. Энэ үед нислэгийн удирдагч нь бусад агаарын хөлгийн аюулгүй ажиллагааг хангуулж ажиллана.
2.6.4 “RA буюу арга хэмжээ авах” захирамжийн дагуу маневр хийж байгаа үед нисэх баг нислэгийн удирдагчийн захирамжийг биелүүлэх, яаралтай холбоо барих үүрэг хүлээхгүй бөгөөд нислэгийн удирдагч нь Онцгой тохиолдлын “TCAS ажилласан үеийн үйл ажиллагаа” хяналтын хуудасны дагуу ажиллана. Нисэх баг RA–ийн үед нислэгийн удирдагчид дараах маягаар мэдэгдэнэ. Үүнд:

  1. Ямар нэгэн агаарын хөлөгтэй ойртсон бол: TCAS CLIMB (or DESCENT) ;

  2. Нислэгийн удирдагч баталгаажуулна;

  3. Агаарын хөлөгтэй зөрөн өнгөрсөн бол: TRAFFIC CLEAR, RETURNING TO (FL, route);

  4. Нислэгийн удирдагч шаардлагатай бол шинэчилсэн зөвшөөрөл олгоно.

2.7  АГААРЫН ХӨЛГИЙН РАДИО ХОЛБООНЫ ДУУДЛАГА ӨӨРЧЛӨХ
2.7.1 Адил төстэй хоёр ба түүнээс олон агаарын хөлгүүдийн радио холбооны дуудлага нь төөрөгдөл үүсгэх магадлалтай үед НХУ-ын нэгж нь аюулгүй байдлыг хангах зорилгоор агаарын хөлгийн радио холбооны дуудлагыг өөрчилж болно.
2.7.2 Агаарын хөлгийн радио холбооны дуудлагын өөрчлөлт нь түр зуурынх бөгөөд зөвхөн төөрөгдөл үүсэж буй хариуцлагын бүсдээ хүчинтэй байна.
2.7.3 НХУ-ын нэгж нь төөрөгдлийг арилгах зорилгоор дуудлага солих гэж байгаа агаарын хөлгийг түүний байршил эсхүл нислэгийн түвшнээр нь ялгаж танилт хийх үүрэгтэй.
2.7.4 Агаарын хөлгийн дуудлагыг өөрчилсөн НХУ-ын нэгж нь уг агаарын хөлгийн удирдлагыг дараах НХУ-ын нэгжид шилжүүлэхдээ зөвшилцсөнөөс бусад тохиолдолд нислэгийн төлөвлөгөөнд ирүүлсэн дуудлагаар үргэлжлүүлэхийг бататгаж, агаарын хөлөгт нислэгийн төлөвлөгөөний дагуух дуудлагадаа буцаж орох зөвлөмжийг өгнө.
2.7.5 Агаарын хөлгийн дуудлагыг өөрчлөхдөө CHANGE YOUR CALL SIGN TO ...[UNTIL FURTHER ADVISED] гэсэн хэллэгийг ашиглана. Нислэгийн төлөвлөгөөний дагуух дуудлагаа сэргээх зөвлөмжийг өгөхдөө REVERT TO FLIGHT PLAN CALL SIGN ...[AT(илтгэх цэг)] гэсэн хэллэгийг ашиглана.
2.8  АГААРЫН ХӨЛГИЙН АВТОМАТ ХАРИУЛАГЧ (TRANSPONDER) ТАТГАЛЗАХ
2.8.1 Автомат хариулагчтай байх шаардлагатай бүсэд нислэг үйлдэх, эсхүл хөөрөлт үйлдсэний дараа автомат хариулагч татгалзсан үед агаарын хөлгийг нисэн гарсан аэродром руу буцаах эсхүл боломжит хамгийн ойрын аэродромд буулт үйлдэх зааврыг өгнө.
2.8.2 Автомат хариулагчид татгалзал үүссэнийг хөөрөлт үйлдэхээс өмнө илрүүлсэн ч тухайн аэродромд автомат хариулагчийг засварлах боломжгүй бол автомат хариулагчийг засах боломжтой хамгийн ойрын боломжит аэродром руу нислэг үйлдэхийг зөвшөөрнө. Энэхүү зөвшөөрөл олгохдоо НХУ-ын нэгж нь нислэгийн хөдөлгөөний одоогийн болон урьдчилсан төлөвийг харгалзан үзэж, тухайн нислэгийн хөөрөх цаг, нислэгийн түвшин болон агаарын замыг өөрчлөх шаардлагатай эсэхийг тогтооно. Эдгээр өөрчлөлтүүд нь тухайн агаарын хөлгийн нислэгийн замын дагуу байх боломжийг хангана.
2.8.3 Автомат хариулагч татгалзсан агаарын хөлгийн талаар хөрш, зэргэлдээх НХУ-ын нэгж, байр болон секторуудад мэдээлнэ.
2.9  АГААРЫН ХӨЛӨГ ЯАРАЛТАЙ ӨНДӨР АЛДАХ
2.9.1 Агаарын хөлгийн битүүмжлэл алдагдах, бүхээгийн даралтын систем гэмтэх, цонх хагарах, цуурах, хаалга эвдрэх мөн зарим онцгой тохиолдлын үеийн үйл ажиллагааны зааврыг мөрдөх зэргээс шалтгаалж нисэх баг эзэлж буй нислэгийн түвшин орхиж тохиромжтой доод өндрийн-түвшин лүү шилжих шуурхай үйлдлийг яаралтай өндөр алдалт гэнэ. Энэ үед өндөр алдах босоо хурд минутад 2100-4500 метр болж нисэх баг хүчилтөрөгчийн багтай ажиллах тул радио нэвтрүүлэг их шуугиантай байх магадлалтай.
2.9.2 НХУ-ын нэгж нь яаралтай өндөр алдаж байгаагаа мэдэгдсэн нисэх багийн илтгэлийг хүлээж авснаа тухайн агаарын хөлөгт нэн даруй мэдэгдээд уг агаарын хөлөг огтлон өндөр алдах нислэгийн түвшинд нисэж байгаа бусад агаарын хөлгүүдэд онцгой тохиолдлын өндөр алдалтын талаар мэдээлж, агаарын зам чөлөөлөх, радио холбоо хязгаарлах захирамжийг шуурхай нэвтрүүлнэ.
2.9.3 НХУ-ын нэгжээс яаралтай өндөр алдаж байгаа мэдээллийг хүлээж авснаа баталгаажуулаагүй тохиолдолд нисэх баг тухайн нисэх компанийн “Яаралтай өндөр алдах үе”-ийн үйл ажиллагааны зааврын дагуу өндөр алдана. Нислэгийн удирдагч яаралтай өндөр алдалтын үед аюулгүй зайчлал алдагдах нөхцөл үүсэж байгаа тул яаралтай өндөр алдаж буй агаарын хөлгийн байрлалыг үнэн зөв тогтоож бусад агаарын хөлөгт нислэгийн мэдээллийг заавал өгнө.
2.9.4 НХУ-ын нэгж нь цаг алдалгүй зохих радио холбооны хэрэгслээр онцгой тохиолдлын талаар нэвтрүүлэх бөгөөд шаардлагатай тохиолдолд бусад холбооны нэвтрүүлэх төв болон сувгуудад хүсэлт гаргаж болно.
2.9.5 Агаарын зам чөлөөлөх, радио холбоо хязгаарлах нэвтрүүлэг хүлээн авсан бусад агаарын хөлөг нь тусгагдсан бүсийг чөлөөлж, НХУ-ын нэгжээс өгөх дараагийн зөвшөөрлийг хүлээж тухайн давтамж дээр үлдэнэ.
2.9.6 Агаарын хөлөг яаралтай өндөр алдаж байгааг ерөнхий нислэгийн удирдагчид илтгэж, онцгой тохиолдлын “Яаралтай өндөр алдах үеийн үйл ажиллагаа” хяналтын хуудасны дагуу ажиллана.
2.9.7 Нисэх баг яаралтай буулт үйлдэх шийдвэр гаргасан тохиолдолд боломжит аэродромын QNH, минимум аюулгүй өндрийн-түвшин, ХБЗ-ын урт болон чиглэл, навигацийн туслах төхөөрөмжийн давтамжууд, цаг агаарын мэдээг дамжуулна.
2.9.8 Эмнэлгийн тусламж, Авран туслах ажиллагаа зохион байгуулах нэгж бэлэн эсэх талаар агаарын хөлөг болон холбогдох бусад НХУ-ын нэгж, сектор, ажлын байруудад мэдэгдэнэ.